وزارت خارجه طالبان اعلام کرد که امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، شامگاه دوشنبه، ۲۹ فروردین (۱۸آوریل)، با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، تلفنی گفت‌وگو کرده است. در این تماس تلفنی، درباره وضعیت پناهجویان افغان در ایران و نیز تامین امنیت کامل اماکن دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران در افغانستان مذاکره شده است. وزارت امور خارجه ایران نیز این گفت‌وگو را تایید کرد.

حساب وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در توییتر، با تایید گفت‌وگوی وزیر خارجه ایران با امیرخان متقی، اعلام کرد که در این تماس تلفنی، بر لزوم تامین و حفظ امنیت مکان‌های دیپلماتیک و دیپلمات‌های این کشور در افغانستان تاکید شده است. بر اساس توییت وزارت امور خارجه ایران، امیر عبداللهیان از رهبران طالبان خواسته است به مسئله کنترل مرزها و عمل به تعهدات دوجانبه مطابق قراردادها به طور جدی توجه کنند. در این توییت، از حقابه ایران و آب‌های فرامرزی افغانستان به عنوان قراردهای لازم‌الاجرا نام برده و از طالبان خواسته شده است به تعهداتش پایبند بماند و برای عملی شدن آن‌ها همکاری کند.

در همین حال، وزارت خارجه طالبان هم با انتشار اطلاعیه‌ای، گفت‌وگوی دو طرف را مثبت ارزیابی کرد و نوشت که امیرخان متقی در این صحبت تلفنی، در مورد وضعیت پناهجویان افغان و حوادث اخیر در این زمینه مذاکره و اعلام کرده است که به‌زودی هیئتی از طرف وزارت خارجه طالبان برای بررسی وضعیت پناهجویان و زندانیان افغان به ایران خواهد رفت.

در هفته‌های اخیر، انتشار ویدیوها و عکس‌هایی از وضعیت پناهجویان افغان در ایران و برخورد خشن مرزبانان ایرانی با این افراد، تنش‌هایی را در فضای عمومی و مجازی پدید آورد. به دنبال واکنش‌های تند کاربران رسانه‌های اجتماعی به ویدیوهای منتشرشده، شماری از مردم در تبانی با طالبان به کنسولگری جمهوری اسلامی ایران در هرات حمله کردند و در و دیوارهای کنسولگری را به آتش کشیدند. وزارت امور خارجه ایران هم در واکنش به این برخورد، کاردار سفارت افغانستان را احضار و اعلام کرد که ارائه خدمات کنسولی در سراسر افغانستان را تا اطلاع بعدی متوقف می‌کند.

وزارت خارجه طالبان در اطلاعیه روز سه‌شنبه خود اعلام کرد که در گفت‌وگوی تلفنی امیرخان متقی با وزیر امور خارجه ایران، در مورد تامین امنیت مکان‌های دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران بحث شده است.

سعید خطیب زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، روز دوشنبه در یک نشست خبری، به‌صراحت اعلام کرد که ایران تا زمان ایجاد یک دولت مشروع در افغانستان، هیچ دیپلماتی را از طرف طالبان نخواهد پذیرفت. خطیب زاده در این مورد به کنوانسیون بین المللی ۱۹۶۱ وین اشاره کرد و گفت: «کنوانسیون‌های بین‌المللی روشن‌اند، باید دولت جدید و نظام سیاسی جدید در افغانستان به رسمیت شناخته شود تا بتواند نمایندگان جدیدی را اعزام کند.»

امیرخان متقی در سفرش به تهران در دسامبر ۲۰۲۱، از ایران خواسته بود دیپلمات‌های طالبان را در سفارت افغانستان بپذیرد اما ایران تاکنون به این درخواست پاسخ مشخصی نداده است. اگرچه وزارت خارجه طالبان مدعی است که بسیار از سفارتخانه‌های افغانستان در سراسر جهان تحت امر وزارت خارجه طالبان فعالیت می‌کنند، فقط کشورهای پاکستان، ترکمنستان، روسیه، چین و قطر تاکنون دیپلمات‌های طالبان را به‌شکل رسمی پذیرفته‌اند.